AI en boekmarketing: dreiging of kans?

Veel schrijvers voelen zich dubbel bij AI en boekmarketing, merk ik als ik met hen over dit onderwerp praat. Aan de ene kant klinkt het als een handig hulpmiddel dat helpt bij ideeën, structuur of promotie.
Aan de andere kant knaagt het: gaat AI straks met mijn woorden aan de haal? Of ik met de woorden van een ander?

Dat gevoel snap ik. AI kan teksten lezen, verbanden leggen en antwoorden geven zonder jouw naam te noemen. Maar dat betekent niet dat jouw schrijverschap minder waard wordt. De manier waarop we schrijven, publiceren en gevonden worden verandert — maar de kern van waarom we schrijven blijft hetzelfde: jouw verhaal vertellen, jouw

Lezers hebben het liefst menselijke stemmen — ze houden van verhalen waarin twijfel, gevoel en ervaring doorklinken. Dat kan geen algoritme nabootsen, al lijkt het misschien bij een oppervlakkige lezing van wel.

AI hoeft geen bedreiging te zijn voor schrijvers, zolang je weet hoe je ermee om kunt gaan.
Je kunt als auteur zichtbaar blijven, je rechten beschermen én AI gebruiken op een manier die eerlijk voelt — voor jou, voor je lezers en voor je verhalen.
Dat is waar moderne boekmarketing over gaat: technologie inzetten met behoud van jouw stem en toon. In dit blogje ga ik wat dieper in op de regelgeving rondom AI.

AI, auteursrecht en de Europese wetgeving

AI-systemen zoals ChatGPT leren van enorme hoeveelheden tekst die online te vinden zijn. Ze herkennen patronen, toon en formuleringen, maar ze onthouden zelden van wie die tekst kwam. Daardoor kan jouw werk bijdragen aan een AI-antwoord zonder dat jij zichtbaar bent.

In Europa mag dat voorlopig nog. Volgens de EU-richtlijn over auteursrecht in de digitale markt (2019/790) mogen bedrijven teksten analyseren voor zogeheten text and data mining — tenzij de maker expliciet heeft aangegeven dat hij dat niet wil. In theorie kun je dus zeggen: “mijn werk mag hier niet voor gebruikt worden.” In de praktijk is dat technisch lastig af te dwingen, want er bestaat nog geen uniforme manier om dat verbod machineleesbaar te maken.

De nieuwe AI Act, die in 2026 in werking treedt, verplicht bedrijven wél om transparanter te zijn over de datasets waarmee ze hun modellen trainen. Dat is een stap vooruit, maar het betekent nog niet dat jouw naam automatisch genoemd wordt als bron. De Europese wetgeving loopt simpelweg achter op de technologie.

Kort gezegd: je hebt rechten, maar ze zijn nog moeilijk te handhaven.

Hoe jij als schrijver zichtbaar blijft in het AI-tijdperk

Begin bij iets eenvoudigs: zorg dat jouw naam in je teksten voorkomt. Niet alleen in het colofon, maar ook in de inhoud. Schrijf zinnen als:

“Zoals ik in mijn boek De Laatste Vuurtorenwachter beschrijf…”

Als een AI-systeem die zin ooit gebruikt, zit jouw naam er tenminste in verweven.

Zet onder elk artikel of blog een korte signatuur, bijvoorbeeld:

Geschreven door Esther van der Ham, auteur bij Droomvallei Uitgeverij.

Dat klinkt klein, maar het vergroot de kans dat jouw naam genoemd wordt bij het gebruik van (stukken van) je werk — bij mensen én bij AI-systemen.

Publiceer je belangrijke teksten op je eigen website. Daar kun je zelf aangeven dat je werk niet gebruikt mag worden voor AI-training (bijvoorbeeld via een korte copyrightverklaring of een robots.txt-regel). Platforms zoals Medium of LinkedIn geven die controle niet.

Wil je de diepte in met gevoelige of persoonlijke stukken? Deel die liever in je nieuwsbrief of in een besloten community. Laat het openbare web vooral jouw samenvatting zien, niet je hele binnenwereld.

En blijf zichtbaar als mens. Nieuwsbrieven, boekpresentaties, lezersgroepen — dat zijn plekken waar je stem niet oplost in een algoritme.

AI en boekmarketing: dreiging of kans

Het is verleidelijk om AI alleen als risico te zien. Maar wie het goed begrijpt, kan er ook voordeel van hebben.
AI maakt het zoeken naar informatie persoonlijker. Als jij regelmatig schrijft over thema’s die bij jouw boeken horen, kunnen lezers via AI sneller bij jouw naam terechtkomen — juist omdat je herkenbaar en consistent bent.

Je hoeft dus geen technische expert te worden. Je hoeft alleen te weten: hoe duidelijker jouw stem klinkt, hoe beter AI (en Google) jou kunnen herkennen.

Geschreven door Esther van der Ham, auteur en uitgever bij Droomvallei Uitgeverij.
Esther helpt schrijvers via Magische Marketing om hun boek zichtbaar te maken. Meer leren over AI en boekmarketing? Bekijk de cursus AI marketing voor schrijvers.

Wil je meer ervaring opdoen met AI in jouw schrijverschap? Schrijf je dan in voor de gratis PDF met prompts en de bijbehorende e-mailserie met tips.